
SOKAJY HAIFIAINA SY HAIFITONDRA
VELAKEVITRA
Alakamisy 13 Martsa 202502 ora sy sasany tolakandro
Lapan’ny Akademia Malagasy, Tsimbazaza
Lahadinika:
— M. Ingo WALLNER. L’histoire et le fonctionnement du fédéralisme allemand.
Evaluation de l’état actuel de la sécurité alimentaire dans le Grand Sud de Madagascar.
RABENANDRASANA Hus Alpha Jacquis, RASOARAHONA Felamboahangy Henintsoa, RAOLISOA Ianja, RASOARAHONA Jean
Amin'ny alalan’ny fikarohana mifototra amin'ny fanangonana loharanom-baovao isan-karazany momba ny fahampiana
sy fanjariana ara-tsakafo any amin'ny faritra atsimon'i Madagasikara, ity lahatsoratra ity dia mampiseho fa
amin'izao fotoana izao dia voamariky ny fironana mampanahy ny toe-java-misy any an-toerana vokatry ny anton-javatra maro
isan-karazany, ao anatin'izany ny: faharefoan’ny sehatry ny fambolena vokatry ny hain-tany, ny taratry ny
fahantrana lalina, ny tsy fandriam-pahalemana ara-tsosialy izay manimba ny fiveloman’ny mponina, ary koa ny
tsy fahampian'ny fotodrafitrasa fototra ifotony. Ny fotoam-pijinjana dia manome fiarovana ara-tsakafo vonjimaika
ny tokantrano sasany noho ny fihenan'ny vidin-tsakafo. Na izany aza, tsy vitan'izy ireo ny manangana tahiry
mivaingana hiatrehana ny filàna mandavan-taona. Na dia eo aza ny fanamby, misy ny sori-dalana ahafahana manatsara
ny rafitra ara-tsakafo any an-toerana. Singanina manokana ohatra ny fanitarana ny fanaparitahana ny fomba
fambolena mifanaraka amin'ny tontoloiainana misy ary ny fanangonana ny fahaiza-manao sy ny lesona azo avy
amin'ny traikefan'ny mpandray anjara tsirairay.
Tenizaha:
Fanjarian-tsakafo, tsy fahampian-tsakafo, faharefoana, vanin-taona, hain-tany, atsimon’iMadagasikara, fivelomana
27/02/2025
Immobilité des institutions et impunité face aux "crimes de haut niveau".
Hasina Antenaina Rambinimanana
Ny lohateny sahala amin’izao dia toa te haneo fanakianana mafy manoloana ny zava-mamohetra
ampitaina amin’ny haino vaky jery sy ny fampahalalam-baovao (fanodinkodinana ny volam-bahoaka,
trafikana harena stratejika, trafikana fitaovam-piadiana mahery vaika…). Dieny ety am-boalohany isika dia
mila mitandrina amin’ny teny atao. Ity fampitana ity dia fandraisana anjara amin’ny fandalinana syady
hevitra akademikamomba ny “herisetra sy tsy fandriam-pahalemana” eto Madagasikara. Ireo voambolana
nentina nandrafitra ity lohateny ity dia tsy milaza mihitsy fanakianana be na fitsarana izay mety ho hetsika
na fanapahan-kevitra efa noraisina tomponandraikitra na iza na iza, na inona na inona anjara andraikiny.
Izao lahateny izao indrindra ihany koa dia tsy manana dindona politika velively. Tsy eto isika no handresy
lahatra ny mpihaino sy mpamaky ny amin’izay fahatokian’ny saranga manana ny fahefana; na koa hanohana
eo anatrehan’izy ireo fa mitombina ny dradradradran-tsy fahafaliana fanaon’ny saranga mpanohitra. Ny
tian-kambara amin’ny hoe “fandikan-dalana avo lenta” eto dia izay mety ho zavatra atao azo enjehina eo
anatrehan’ny fitsarana, tsy ho afaka atao amin’ny fomba tsotra fa tsy maintsy misy fidirana an-tsehatry ny
olona manana fahefana ambony. Indro ary ny fanontaniana tena manitikitika antsika: Amin’ny fomba ahoana
moa no mahatonga ny “institution” toy ny lalana ho voahitsaky ny “charisme” manokana mety ananan’ny
olona? Ny tena vaindohan-tanjontsika eto dia hamahavaha ireo fikitranana ao ambadik’izao toe-javatra izao,
ny “institution” milefitra eo anatrehan’izay mety ho tombony manokana (fananam-bola, laharam-
boninahitra…). Mba hahafahantsika manao ny famakafakana araka ny tokony ho izy dia mila ezahana
dinihana akaiky aloha, amin’ny lafiny iray, ny fihetsiketsehana misy ao amin’ny fitantanan-draharaham-
panjakana hita taratra ao amin’ny rafi-pitsarana ohatra; ary amin’ny lafiny iray hafa, ezahina ampitahaina
hoe hatraiza ny fahatanterahan’ny atao hoe “fanjakana tan-dalana” any amin’ireo firenena tandrefana sy aty
amin’ny firenena afrikana sahala amin’ny Madagasikara.
Tenizaha:“institution”, “charisme”, fandikan-dalana avo lenta, rafi-pitsarana, fanjakana tan-dalana
04/09/2024